U bent gescheiden wanneer de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar u bent getrouwd de echtscheiding heeft ingeschreven. Dus nog niet op het moment dat de rechter de echtscheiding heeft uitgesproken.

Gemeenschappelijk verzoek

Wanneer partijen met behulp van hun advocaat of mediator het buiten de rechtbank om eens worden over de gevolgen van hun scheiding, worden de gemaakte afspraken over de kinderen vastgelegd in een ouderschapsplan. De overige afspraken, zoals bijvoorbeeld over partneralimentatie, boedelverdeling en pensioenen, worden vastgelegd in een echtscheidingsconvenant. De advocaat helpt bij het opstellen van deze stukken. Tezamen met een gemeenschappelijk verzoek tot echtscheiding en de benodigde uittreksels dient de advocaat deze stukken in bij de rechtbank. Na een periode van gemiddeld 4 tot 6 weken ontvangt de advocaat de uitspraak van de rechter, de beschikking. Deze procedure verloopt schriftelijk, dus men hoeft niet naar de rechtbank. Na ontvangst van de beschikking moeten partijen nog aangeven dat zij niet in hoger beroep gaan tegen deze uitspraak. Dit gebeurt door middel van ondertekening van een akte van berusting die eveneens door de advocaat wordt opgesteld. De door partijen ondertekende akten van berusting worden vervolgens samen met de beschikking naar de gemeente gestuurd waar het huwelijk is voltrokken. Daar schrijft een ambtenaar van de burgerlijke stand de echtscheiding in en is de echtscheiding een feit.

Eenzijdig verzoek

Wanneer het niet lukt om de echtscheiding samen te regelen, dient de advocaat van een van de partijen bij de rechtbank een verzoek tot echtscheiding in. Hierin worden, behalve de vraag of de rechter de echtscheiding wil uitspreken, ook de wensen over bijvoorbeeld de verblijf van de kinderen, partneralimentatie en een voorstel over hoe men de boedel wenst te verdelen op genomen. Vervolgens mag de advocaat van de andere partij hierop reageren door middel van een verweerschrift. Na enige tijd volgt er een zitting op de rechtbank, waarbij partijen, samen met hun advocaten, hun verhaal mogen toelichten. Wanneer er minderjarige kinderen bij zijn betrokken en er is onenigheid over bijvoorbeeld de verblijfplaats van de kinderen kan de rechter bepalen dat de Raad voor de Kinderbescherming een onderzoek doet. Vervolgens doet de rechter een uitspraak. Vervolgens moeten partijen een akte van berusting ondertekenen en moet de ambtenaar van de burgerlijke stand de echtscheiding inschrijven. Wanneer een van de partijen (of beide partijen) het niet eens is met de uitspraak of met een deel hiervan, kan deze in hoger beroep gaan. Dit betekent dat (een deel van) de procedure opnieuw wordt gevoerd bij het Gerechtshof. Al met al kan een echtscheiding op eenzijdig verzoek veel langer duren dan een echtscheiding op gemeenschappelijk verzoek. Tevens zullen de kosten veel hoger zijn.

Een akte van berusting is een document waaruit blijkt dat je het eens bent met de echtscheidingsbeschikking, de uitspraak van de rechter. Nadat de advocaat de echtscheidingsbeschikking heeft ontvangen, stelt hij een akte van berusting op. Wanneer je deze hebt ondertekend zal de advocaat deze samen met de beschikking naar de gemeente sturen waar het huwelijk is voltrokken. Daar schrijft een ambtenaar van de burgerlijke stand de echtscheiding in en is de echtscheiding een feit.

Dit zijn de kosten die moeten worden betaald aan de rechtbank voor het behandelen van uw zaak. Voor een echtscheiding is dit totaal € 320,00 (2024).

Bij een echtscheiding op gemeenschappelijk verzoek kan de echtscheiding vaak binnen twee maanden geregeld worden. Wanneer de echtscheiding op eenzijdig verzoek plaatsvindt, komt het geregeld voor dat partners pas na een jaar of langer gescheiden zijn.

Voor een echtscheiding heb je een authentiek afschrift uit het huwelijksregister nodig. Wanneer je minderjarige kinderen hebt, heb je een authentieke afschrift uit het geboorteregister nodig. Deze afschriften mogen op het moment van ontvangst van de rechtbank niet ouder zijn dan 3 maanden. De mediator kan de uittreksels voor je aanvragen.

Wanneer partners gaan trouwen en geen huwelijkse voorwaarden overeenkomen, zijn zij getrouwd in gemeenschap van goederen. Dit betekent dat alle bezittingen en schulden gemeenschappelijk zijn. Ieder heeft recht op de helft. Daarbij maakt het dus niet uit wie bij begin van het huwelijk het meeste heeft ingebracht.

Huwelijkse voorwaarden zijn afspraken tussen echtgenoten waarin wordt bepaald wie tot welk vermogen gerechtigd is. Deze afspraken worden voor of tijdens een huwelijk opgesteld door een notaris.

Verrekenbedingen zijn afspraken tussen partners om inkomsten en/of vermogen met elkaar te verrekenen. Deze worden vaak opgenomen in huwelijksvoorwaarden. Er zijn verschillende soorten verrekenbedingen. Er zijn finale verrekenbedingen. Deze bepalen hoe u bij beëindiging van uw relatie met elkaar verrekent. Ook zijn er periodieke verrekenbedingen. Bijvoorbeeld alle tijdens het huwelijk gespaarde inkomsten moeten in dat geval periodiek (meestal jaarlijks) worden verrekend. Vaak komt het erop neer dat partners elk de helft krijgen van de inkomsten na aftrek van de kosten van de gezamenlijke huishouding. Vaak gebeurt het dat de jaarlijkse afrekening niet wordt nageleefd.

Koude uitsluiting kun je afspreken in je huwelijkse voorwaarden. In je huwelijkse voorwaarden worden alle vormen van gemeenschappelijkheid voor wat betreft vermogen of inkomen uitgesloten. Dit betekent dat de vermogens van beide partners strikt gescheiden blijven. Het enige wat samen wordt gedeeld zijn de kosten van de huishouding. Dit is de meest vergaande vorm van huwelijkse voorwaarden.

Wanneer iemand die partneralimentatie ontvangt gaat trouwen of gaat samenwonen (“samenleven met een ander als waren zij gehuwd”) dan vervalt het recht op partneralimentatie. Hiervan kan worden afgeweken, bijvoorbeeld door dit in het echtscheidingsconvenant op te nemen.